skip to content

englesaxe

Early Middle English for today

full menu

the Peterborough Chronicle second continuation 1140

original text

view normalised text

1140

On t`is gaer woolde t`e king Stephne taecen Rodbert eorl of Gloucestre t`e kinges sune Henries. ac he ne myhte for he wart it war. T`erefter in t`e lengten t`estrede t`e sunne 7 te daei. abuton non tid daeies. t`a men eten. d`aet me lihtede candles to aeten bi. 7 t`at was xiii kalendae Aprilis. waeron men suythe ofwundred. T`erefter fordfeorde Willelm aercebiscop of Cantwarberi. 7 te king makede Teodbald aercebiscop t`e was abbot in the Bec. T`erefter waex suythe micel uuerre betuyx t`e king 7 Randolf eorl of Caestre noht fort`i d`aet he ne iaf him al d`aet he cuthe axen him. alse he dide alle othre. oc aefre t`e mare he iaf heom. t`e waerse hi waeron him. T`e eorl heold Lincol agaenes t`e king. 7 benam him al d`aet he ahte to hauen. 7 te king for t`ider. 7 besaette him 7 his brother Willelm de Romare in t`e castel. 7 te aeorl stael ut 7 ferde efter Rodbert eorl of Gloucestre. 7 brohte him t`ider mid micel ferd. 7 fuhten suythe on Candelmassedaei agenes heore lauerd. 7 namen him, for his men him suyken 7 flugaen. 7 laed him to Bristowe 7 diden t`ar in prisun. 7 feteres. T`a was al Engleland styred mar t`an aer waes. 7 al uyel waes in lande. T`erefter com t`e kynges dohter Henries t`e hefde ben emperice in Alamanie. 7 nu waes cuntesse in Angou. 7 com to Lundene 7 te Lundenissce folc hire woolde taecen. 7 scae fleh 7 forles t`ar micel.

T`erefter t`e biscop of Wincestre Henri t`e kinges brother Stephnes spac wid Rodbert eorl 7 wyd t`emperice 7 suor heom athas d`aet he neure ma mid te king his brother woolde halden. 7 cursede alle t`e men t`e mid him heoldon. 7 saede heom d`aet he uuolde iiuen heom up Wincestre. 7 dide heom cumen t`ider. T`a hi t`aer inne waeren. t`a com t`e kinges cuen mid al hire strengthe. 7 besaet heom. d`aet t`er waes inne micel hungaer. T`a hi ne leng ne muhten t`olen t`a stali hi ut 7 flugen. 7 hi wurthen war widuten 7 folecheden heom. 7 namen Rodbert eorl of Gloucestre. 7 ledden him to Rouecestre. 7 diden him t`are in prisun. 7 te emperice fleh into an minstre. T`a feorden t`e wise men betwyx t`e kinges freond 7 te eorles freond. 7 sahtlede sua d`aet me sculde leten ut t`e king of prisun for t`e eorl. 7 te eorl for t`e king. 7 sua diden. Sithen t`erefter sahtleden t`e king 7 Randolf eorl at Stanford. 7 athes suoren 7 treuthes faeston d`aet her nout`er sculde besuiken other. 7 it ne forstod naht. for t`e king him sithen nam in Hamtun. t`urhc wicci raed. 7 dide him in prisun. 7 efsones he let him ut t`urhc waerse red. to d`aet forewarde d`aet he suor on halidom 7 gysles fand. t`at he alle his castles sculde iiuen up. Sume he iaf up, 7 sume ne iaf he noht. 7 dide t`anne waerse t`anne he haer sculde. T`a was Engleland suythe todeled. sume helden mid te king. 7 sume mid t`emperice. For t`a t`e king was in prisun t`a wenden t`e eorles 7 te rice men t`at he neure mare sculde cumen ut. 7 saehtleden wyd t`emperice. 7 brohten hire into Oxenford. 7 iauen hire t`e burch. T`a t`e king was ute t`a herde d`aet saegen. 7 toc his feord 7 besaet hire in t`e tur. 7 me laet hire dun on niht of t`e tur mid rapes. 7 stal ut. 7 scae fleh 7 iaede on fote to Walingford. T`aerefter scae ferde ouer sae. 7 hi of Normandi wenden alle fra t`e king. to t`e eorl of Angaeu. sume here t`ankes 7 sume here unt`ankes. for he besaet heom til hi aiauen up here castles. 7 hi nan helpe ne haefden of t`e kinge. T`a ferde Eustace t`e kinges sune to France 7 nam t`e kinges suster of France to wife. Wende to bigaeton Normandi t`aer t`urh. oc he spedde litel. 7 be gode rihte for he was an yuel man. For ware se he com he dide mare yuel t`anne god. he reuede t`e landes 7 laeide micele gildes on. He brohte his wif to Engleland. 7 dide hire in t`e castel on Canteberi. God wimman scae waes. oc scae hedde litel blisse mid him. 7 Crist ne woolde d`aet he sculde lange rixan. 7 waerd ded 7 his moder beien. 7 te eorl of Angaeu waerd ded. 7 his sune Henri toc to t`e rice. 7 te cuen of France todaelde fra t`e king. 7 scae com to t`e iunge eorl Henrae. 7 he toc hire to wiue. 7 al Peitou mid hire. T`a ferde he mid micel faerd into Engleland. 7 wan castles. 7 te king ferde agenes him mid micel mare ferd. 7 t`ot`waethere fuhtten hi noht. oc ferden t`e aercebiscop 7 te wise men betwux heom. 7 makede d`aet sahte d`aet te king sculde ben lauerd 7 king wile he liuede. 7 aefter his daei ware Henri king. 7 he helde him for fader 7 he him for sune. 7 sib 7 saehte sculde ben betwyx heom. 7 on al Engleland. T`is 7 te othre foruuardes t`et hi makeden. suoren to halden t`e king 7 te eorl 7 te biscop 7 te eorles 7 rice men alle. T`a was t`e eorl underfangen aet Wincestre 7 aet Lundene mid micel wurtscipe. 7 alle diden him manred. 7 suoren t`e pais to halden. 7 hit ward sone suythe god pais. sua d`aet neure was here. T`a was t`e king strengere t`anne he aeuert her was. 7 te eorl ferde ouer sae. 7 al folc him luuede for he dide god iustise 7 makede pais.